اپوکسی یک نوع رزین پلیمری است که به دلیل ویژگیهای خاص خود، در صنایع مختلف از جمله ساختمانی، خودروسازی، پوششهای صنعتی، و حتی هنرهای دستی مورد استفاده قرار میگیرد. در این متن، به بررسی ویژگیها، مزایا، انواع، و کاربردهای اپوکسی میپردازیم
ویژگیهای اپوکسی
مقاومت مکانیکی
اپوکسی به دلیل خصوصیات مکانیکی برجستهاش، مقاومت بالایی در برابر فشار، کشش و ضربه دارد که این ویژگی آن را برای انواع سازهها و قطعات مکانیکی ایدهآل میسازد.
مقاومت در برابر حرارت
این رزین در مقابل دماهای بالا مقاومت دارد که این ویژگی آن را در برخورد با شرایط محیطی گرم و گرمترین قسمتهای صنعتی اهمیتزیادی میدهد.
چسبندگی فوقالعاده
اپوکسی دارای چسبندگی فوقالعاده است که امکان چسباندن به انواع سطوح را با اثر بسیار قوی و دائمی میسر میسازد.
رنگپذیری و تزیینپذیری
اپوکسی قابلیت رنگپذیری و تزیینپذیری بالایی دارد که این امکان را میدهد تا در تولید آثار هنری، دکوراسیون و طراحیهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
مقاومت به مواد شیمیایی
اپوکسی در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مانند روغنها، اسیدها و بازها مقاومت دارد که این ویژگی آن را به یک گزینه مناسب برای محیطهای شیمیایی مختلف تبدیل میکند.
اپوکسی از دو نوع مادهٔ شیمیایی تشکیل شده است. این دو ماده را با نام رزین و هاردنر یا (فعال ساز) میشناسند. برای انجام واکنش کامل نیاز است هاردنر با رزین بخوبی مخلوط شود و طی زمان مشخصی پیوند تکمیل شده و خشک گردد.
رزین از تکپار هایی با زنجیر کوتاه که در انتهایشان یک گروه اپوکساید قرار دارد تشکیل میشود و هاردنر از دو نوع سیکلو آمینی برای چسبها و کفپوش های اپوکسی بدون حلال و پلی آمیدی برای رنگ های حلال دار تشکیل میگردد.
ساختار شیمیایی اپوکسیها این اجازه را میدهد که بسپارهای گوناگونی با خواص بسیار متفاوت تولید شود. به طور کلی اپوکسیها را به خاطر چسبندگی فوق العاده، خواص بسیار عالی مکانیکی، مقاومت شیمیایی و گرمایی و الکتریکی بسیار خوب، نسبت به سایر رزین ها متمایز می باشند.
در حالی که اپوکسی خالص عایق الکتریکی میباشد، با افزودن مواد مختلف می توان خواص اپوکسیها را تغییر داد. بعنوان مثال اپوکسیهای غنی شده از نقره ضمن دارا بودن خاصیت آنتی باکتریال، به مانند اپوکسیهای درآمیخته با ریز الیاف های کربن قابلیت رسانایی الکتریکی بسیار خوبی دارند. نوع غنی شده از روی آن در برابر خوردگی مقاومت عالی دارد و برخی از انواع آن نیز عایق و یا رسانایی خوب در برابر گرما هستند و مقاومت الکتریکی بالایی دارند.
کاربری اپوکسی
کاربرد های موادی که بر پایهٔ اپوکسی ساخته میشوند بسیار وسیع بوده و مهمترین آن در تولید رنگ و کفپوش می باشد. اپوکسی پلی آمینی بعلت نداشتن حلال و درنتیجه کاهش حجم، بیشتر کاربرد چسب و کفپوش را داراست و اپوکسیپلی آمیدی بعنوان رنگ مورد استفاده قرار میگیرد.
از دیگر مشتقات آن می توان از آستری، زینک ریچ، زینک فسفات، پلی استر، وینیل استر، رنگ میانی، رنگ رویه و روکش اپوکسی نام برد.